- 16 jan 2012, 20:05
#45840
Koudste winternacht tot nu toe
Witberijpte landschappen, blauwe luchten, ijs in menig sloot. Het was dan wel geen krakende kou, maar veel winterliefhebbers hebben deze maandagochtend volop genoten. Eindelijk een serieus aantal graden vorst.
Laagste temperaturen van de winter tot nu toe
Tijdens de vrijwel overal heldere nacht daalde de temperatuur bij een zwakke aflandige wind flink. Op de meeste plekken heeft het 2 tot 5 graden gevroren. Alleen sommige plaatsen aan zee waren net wat minder koud. Maar ook Wilhelminadorp in Zeeland dat als enige officiële station op reguliere meethoogte niet onder nul kwam, kende vorst aan de grond.
In het oosten en noordoosten vroor het her en der zelfs matig: -5,0 graden of lager. In de Achterhoek noteerde Hupsel precies -5,0 graden, Woensdrecht (Brabant) kwam op -5,1 graden en vliegveld Eelde/Groningen bereikte deze maandagochtend vroeg -5,8 graden. Weerstation Twente bij Enschede was het koudst: -6,2 graden. De laagste temperatuur tot nu toe deze winter in Nederland. Aan de grond vroor het er bijna 10 graden.
In De Bilt haalde het kwik -3,4 graden, veruit de laagste waarde op het landelijke hoofdstation deze winter (gerekend vanaf 1 december tot nu). Tot gisteren waren er daar maar twee vorstnachten geweest die bovendien niet lager kwamen dan -0,1 graad.
[b]Vorst in november[/b]
Overigens is opvallend dat het in november, vóór het begin van de winter dus, al wel had gevroren. Tijdens die extreem droge novembermaand kwam het in Twente tussen 10 en 24 november zelfs vijftien nachten op rij tot vorst aan de grond. En 13 tot 24 november brachten daarbij zonder uitzondering vorst op reguliere meethoogte. Twaalf dagen op rij! Tijdens de koudste nacht vroor het er 3,8 graden.
Omslag in december
De droogte in november die ook in veel andere landen in West- en Midden-Europa bijzonder groot was, werd veroorzaakt door een uitzonderlijk standvastig hogedrukgebied boven het continent. Begin december sloeg de stroming om. Een actieve straalstroom voerde vanaf dat moment in denderende vaart storingen van boven de oceaan Europa binnen. Bij ons leverde dat hoge temperaturen, veel regen en soms storm op, in de Alpen extreem veel sneeuw.
Nu opnieuw verandering
Op dit moment begint de straalstroom langzaam meer te golven en in kracht af te nemen. Dat maakt de kans op situaties waarin de wind niet van boven de relatief warme Noordzee, maar van boven het continent waait groter. Daarmee groeit ook de kans op winters weer.
Stralingsvorst
Dat merken we nu. Onder invloed van een hogedrukgebied vlak ten noordoosten van ons, staat er een lichte oostelijke bries. Daarmee is de opwarmende luchtaanvoer van boven de Noordzee afgesneden. Bij heldere omstandigheden kan alleen dat al voor temperatuursdalingen zorgen. De uitstraling van warmte is in deze fase van het jaar bij onbewolkt weer namelijk groter dan de warmte-instraling die de zon aflevert. De huidige (bescheiden) kou noemen we dan ook wel ‘stralingskou’. Stralingskou levert doorgaans licht winterse omstandigheden op. Soms is het genoeg voor schaatsijs, vaak – zoals nu - ook niet.
Weerbericht lange termijn blijft interessant
Voor echte krakende kou met matige tot strenge vorst tijdens de nachten en temperaturen die ook overdag een aantal graden onder nul blijven, zal koude lucht vanuit het noorden of oosten van Europa onze kant op moeten worden getransporteerd: transportkou. Zonder dat het nu de meest waarschijnlijke optie is – verre van dat zelfs – zijn er voor volgende week een paar computermodelberekeningen die een dergelijk weerbeeld voor ogen hebben. De meeste berekeningen gaan voor een lichtere temperatuursdaling, maar in veel gevallen vanaf eind deze week dan wel met winterse buien. Schaatskou of niet, het blijft dus voorlopig nog wel even interessant voor de winterliefhebber.
Bron: Meteo Consult
